Door een interview in de Volkskrant met Rudy Uytenhaak is de problematiek van aanbestedingen in de architectenbranche doorgedrongen tot de Tweede Kamer. Tweede Kamerlid, Eric Smaling (SP), heeft naar aanleiding van dit interview vragen gesteld aan de ministers van Binnenlandse Zaken en Economische Zaken.
De problematiek omtrent aanbestedingen in de architectenbranche is sinds de uitbraak van de crisis alleen maar versterkt. Aandacht voor dit probleem is daarom meer dan welkom. De Branchevereniging voor Nederlandse Architectenbureaus (BNA) pleit vanwege de problematiek onder andere voor proportionele procedures en om het referentietermijn van drie jaar te verruimen. Tijdens een aanbestedingsprocedure worden architecten vaak om een visie gevraagd wat in de praktijk neerkomt op een omvangrijk, arbeidsintensief voorontwerp. De markt is inmiddels zo verslechterd dat ‘nee’ zeggen geen optie is en inschrijvers daarbij meer werk doen dan is gevraagd. Hierdoor ontstaat een verziekte markt die zichzelf verder op kosten jaagt. Het termijn zorgt ervoor dat veel architecten nu niet meer in aanmerking komen voor een opdracht, omdat ze niet aan de referentie eis kunnen voldoen.
In de praktijk komt het er gemiddeld op neer dat een architectenbureau 24 keer moet inschrijven om vier keer geselecteerd te worden en daarvan in één geval wint. De kosten die daarbij komen kijken, wegen niet op tegen de vergoeding, die vaak niet eens van toepassing is. Het verdienmodel voor architecten is hierdoor vaak verlieslijdend. Rijkswaterstaat is als één van de eerste opdrachtgevers bereid een minimumprijs te hanteren bij het aanbesteden van opdrachten voor architecten.
Volgens Cilly Jansen, directeur Architectuur Lokaal, een onafhankelijk kenniscentrum voor bouwcultuur, zouden prijsvragen een goed alternatief bieden. Volgens Jansen worden prijsvragen al in verschillende Europese landen met succes toegepast bij het aanbesteden. Het moet het aanbesteden minder arbeidsurenintensief maken, waarbij alleen geselecteerden hun visie verder uitwerken en tevens een ontwerpvergoeding ontvangen.
Dit zijn positieve signalen, maar er zal nog een hoop moeten veranderen. Volgens Uytenhaak is onder andere transparantie en communicatie nodig om de architectenbranche weer volledig gezond te krijgen.
Bron: